Ο Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, Παναγία Τήνου

Στο βόρειο άκρο της πόλεως, σε φυσικά περίοπτη θέση, βρίσκεται ο ναός της Παναγίας, προσκύνημα των απανταχού ορθόδοξων χριστιανών, ο οποίος κτίσθηκε στο σημείο όπου βρέθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1823 – ημέρα εορτασμού των Τριών Ιεραρχών, προστατών της Παιδείας και των Γραμμάτων – η εικών της Παναγίας (που χρονολογείται από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους), μετά από όραμα της μοναχής Πελαγίας. Ο ναός ανεγέρθηκε με σχέδια του αρχιτέκτονος Ευστρατίου από τη Σμύρνη και συνεισφορές πλουσίων και πτωχών και θεωρείται το πρώτο αξιόλογο αρχιτεκτονικό μνημείο του απελευθερωμένου ελληνικού έθνους αφού κατασκευάσθηκε κατά τα έτη της ελληνικής Επαναστάσεως, για να στεγάσει τη θαυματουργή εικόνα. Πρόκειτια για αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα. Το εξωτερικό προαύλιο είναι στρωμένο σε πολύ μεγάλη έκταση με βοτσαλωτό εξαιρετικής τέχνης, που κατασκευάσθηκε το 1833. υποστηρίζεται, ότι στο χώρο του συγκροτήματος του Ιερού Ιδρύματος έκειτο ο ναός του Διονύσου, όπου τελείτο η πανήγυρη των Διονυσίων, ενώ βόρεια ανακαλύφθηκε μεγάλο αρχαίο οικοδόμημα, πιθανώς το Πρυτανείο.

Μπαίνοντας από την κεντρική πύλη στον κυρίως ναό, ο επισκέπτης βλέπει στα αριστερά της εισόδου το εικονοστάσιο, στο οποίο βρίσκεται η εικών της Μεγαλόχαρης (Ευαγγελισμός της Θεοτόκου), γεμάτη από αφιερώματα πιστών, όπως άλλωστε ολόκληρος ο ναός.
Ακριβώς κάτω από τον κεντρικό ναό, υπάρχει το θολωτό παρεκκλήσιο, όπου βρέθηκε η εικών, ο ναός της Ευρέσεως, αφιερωμένος στη Ζωοδόχο Πηγή, που θεμελιώθηκε πάνω στα ερείπια παλαιού χριστιανικού ναού, αφιερωμένου στον Άγιο Ιωάννη. Σ’ αυτή την εκκλησία κάθε χρόνο στις 30 Ιανουαρίου, επέτειο της ευρέσεως, τελείται αρχιερατική λειτουργία και πανηγυρικός εορτασμός.

Ο ναός και τα γύρω κτίσματα αποτελούν κτιριακό συγκρότημα που ανήκει στο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας. Το Ίδρυμα έχει ευρύτερους κοινωνικοθρησκευτικούς σκοπούς με αξιόλογη συμβολή στην ανάπτυξη του νησιού, τη μόρφωση των Τηνίων καλλιτεχνών και με δράση στις δύσκολες περιστάσεις του ελληνικού έθνους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη το 1824 – δηλαδή λίγους μήνες μετά την εύρεση της εικόνος – αναφέρεται, ότι οικοδομήθηκε στο χώρο του προσκυνήματος ελληνικό σχολείο – με δαπάνη της εκκλησίας της Ευαγγελιστρίας και ενώ οι εργασίες της ανεγέρσεως του ναού της ολοκληρώθηκαν μετά μια οκταετία, το 1831 – στο οποίο δίδαξαν φωτισμένες μορφές του Γένους, όπως ο Άνθιμος Γαζής 81824) και ο Ευστράτιος Πέτρου ο Κυδωνιεύς (1825 -1841).

Η Εκκλησία της Μεγαλόχαρης έχει παγκόσμια ακτινοβολία, ως πανορθόδοξο προσκύνημα και σπουδαίο θεομητορικό κέντρο. Το κτιριακό συγκρότημα που την περικλείει στεγάζει σημαντικές καλλιτεχνικές συλλογές, που περιγράφουμε στη συνέχεια.

error: Content is protected !!